Το Πάσχα, που τιμά την Ανάσταση του Χριστού, είναι για πολλούς Γερμανούς κι Έλληνες μία από τις σημαντικότερες γιορτές του χρόνου. Και στις δύο χώρες τηρείται με αφορμή το Πάσχα μία μακραίωνη παράδοση.
Ειδικά τα παιδιά χαίρονται το Πάσχα, γιατί τη συγκεκριμένη ημέρα ο πασχαλινός λαγός κρύβει τα χρωματιστά αυγά προκειμένου στη συνέχεια να τα αναζητήσουν. Είναι εδώ και πολλά χρόνια έθιμο τα παιδιά να ψάχνουν την Κυριακή του Πάσχα χρωματιστά αυγά που έκρυψε ο λαγός την προηγούμενη νύχτα στους κήπους.(Osternestsuchen) Για τα παιδιά στην Γερμανία το κρύψιμο των αυγών και τα δώρα που φέρνει ο λαγός είναι το σημαντικότερο έθιμο: «Σε μας είναι έτσι, λέει ο μικρός Ραφαήλ. Πάμε για ύπνο και όταν κοιμόμαστε έρχεται ο λαγός στον κήπο και κρύβει όσο καλύτερα μπορεί τα αυγά. Πολλές φορές δεν τα βρίσκουμε. Έχει συμβεί μάλιστα να τα βρούμε την επόμενη μέρα, που δεν είναι πια Πάσχα». Κάτι αντίστοιχο του Αη Βασίλη που φέρνει τα δώρα τα Χριστούγεννα. «Το αυγό είναι ένα παμπάλαιο σύμβολο του χριστιανικού Πάσχα», λέει ο καθηγητής εθνολογίας του Πανεπιστημίου της Βόννης Γκούντερ Χίρσφελντ: «Το αυγό αποκτά κεντρικό ρόλο την περίοδο του Πάσχα το αργότερο από τον Μεσαίωνα. Είναι βέβαια γνωστό ως ειδωλολατρικό έθιμο ήδη από την ύστερη αρχαιότητα. Το αυγό συμβολίζει τη ζωή και το συναντούμε σε αναρίθμητες εκδοχές. Κατά τη διάρκεια της νηστείας οι πιστοί δεν έτρωγαν αυγά, γι' αυτό και τα βρίσκουμε σε μεγάλο αριθμό στο πασχαλινό τραπέζι μετά το τέλος της νηστείας». Ο λαγός από την άλλη πλευρά συμβολίζει την γονιμότητα μιας και πολλαπλασιάζεται με μεγάλη ταχύτητα. Ανήκει στα ειδωλολατρικά σύμβολα, τα οποία σχετίζονταν με την άνοιξη και την αναζωογόνηση της φύσης και που αργότερα η χριστιανική πίστη υιοθέτησε και συνέδεσε με το μήνυμα του Πάσχα και στην Ανάσταση του Κυρίου.
Το αυγό αποτελεί βασικό διακοσμητικό στοιχείο και για τα πασχαλινά συντριβάνια, που τα συναντά κανείς κυρίως στη νότια και νοτιοανατολική Γερμανία. Οι κάτοικοι των περιοχών αυτών διακοσμούν όλοι μαζί τα συντριβάνια με αυγά και λουλούδια εφευρίσκοντας διαρκώς νέα και πρωτότυπα σχέδια. Τα συντριβάνια αποτελούν τις ημέρες του Πάσχα προσφιλείς εκδρομικούς προορισμούς και σε ορισμένες περιοχές της Φραγκονίας προσελκύουν πλήθη τουριστών.
Στις βόρειες περιοχές της Γερμανίας απαντάται εξάλλου και το έθιμο της πασχαλινής φωτιάς ή του πασχαλινού τροχού. Στην περίπτωση αυτή βάζουν φωτιά σε έναν τροχό βελανιδιάς παραγεμισμένο με φρύγανα και άχυρο και τον αφήνουν να κατρακυλήσει σε μία παρακείμενη πλαγιά. Εάν φτάσει στο τέλος της πλαγιάς σε καλή κατάσταση, σημαίνει ότι η σοδειά θα είναι καλή.
Υπάρχουν ωστόσο και πασχαλινά έθιμα στη Γερμανία τα οποία χάνονται με τον καιρό, όπως είναι για παράδειγμα η νηστεία την περίοδο της Σαρακοστής. Σήμερα η περίπου 2 εκ Γερμανοί καθολικοί που νηστεύουν σε πολλές περιπτώσεις δεν απέχουν από τα ζωικά προϊόντα, κρέας, αυγά και γάλα. Απέχουν από γλυκίσματα, οινοπνευματώδη και καπνό.
Και όπως κάθε γιορτή έτσι και το Πάσχα χαρακτηρίζεται από τυπικά εδέσματα, όπως το πασχαλινό ψωμί, το ψάρι την Μεγάλη Παρασκευή ή το αρνί την ημέρα του Πάσχα (Osterlamm). Το πασχαλινό αρνί όμως δεν σουβλίζεται, αλλά ψήνεται τις περισσότερες φορές στο φούρνο. Ως γνωστόν οι Χριστιανοί υιοθέτησαν το έθιμο του αρνιού από τους Εβραίους που συμβολίζει και στις δύο θρησκείες τη θυσία. Οι Χριστιανοί πρόσθεσαν ωστόσο τον παραλληλισμό του αμνού με τον Χριστό, ο οποίος θυσιάζεται στα σταυρό για την σωτηρία των ανθρώπων.
Σημαντικό πρόβλημα στον εορτασμό του Πάσχα στη Γερμανία συνιστά η εμπορευματοποίηση της γιορτής θυμίζοντας πλέον τα Χριστούγεννα.
Copyright: Auswärtiges Amt, Deutsche Welle
Ειδικά τα παιδιά χαίρονται το Πάσχα, γιατί τη συγκεκριμένη ημέρα ο πασχαλινός λαγός κρύβει τα χρωματιστά αυγά προκειμένου στη συνέχεια να τα αναζητήσουν. Είναι εδώ και πολλά χρόνια έθιμο τα παιδιά να ψάχνουν την Κυριακή του Πάσχα χρωματιστά αυγά που έκρυψε ο λαγός την προηγούμενη νύχτα στους κήπους.(Osternestsuchen) Για τα παιδιά στην Γερμανία το κρύψιμο των αυγών και τα δώρα που φέρνει ο λαγός είναι το σημαντικότερο έθιμο: «Σε μας είναι έτσι, λέει ο μικρός Ραφαήλ. Πάμε για ύπνο και όταν κοιμόμαστε έρχεται ο λαγός στον κήπο και κρύβει όσο καλύτερα μπορεί τα αυγά. Πολλές φορές δεν τα βρίσκουμε. Έχει συμβεί μάλιστα να τα βρούμε την επόμενη μέρα, που δεν είναι πια Πάσχα». Κάτι αντίστοιχο του Αη Βασίλη που φέρνει τα δώρα τα Χριστούγεννα. «Το αυγό είναι ένα παμπάλαιο σύμβολο του χριστιανικού Πάσχα», λέει ο καθηγητής εθνολογίας του Πανεπιστημίου της Βόννης Γκούντερ Χίρσφελντ: «Το αυγό αποκτά κεντρικό ρόλο την περίοδο του Πάσχα το αργότερο από τον Μεσαίωνα. Είναι βέβαια γνωστό ως ειδωλολατρικό έθιμο ήδη από την ύστερη αρχαιότητα. Το αυγό συμβολίζει τη ζωή και το συναντούμε σε αναρίθμητες εκδοχές. Κατά τη διάρκεια της νηστείας οι πιστοί δεν έτρωγαν αυγά, γι' αυτό και τα βρίσκουμε σε μεγάλο αριθμό στο πασχαλινό τραπέζι μετά το τέλος της νηστείας». Ο λαγός από την άλλη πλευρά συμβολίζει την γονιμότητα μιας και πολλαπλασιάζεται με μεγάλη ταχύτητα. Ανήκει στα ειδωλολατρικά σύμβολα, τα οποία σχετίζονταν με την άνοιξη και την αναζωογόνηση της φύσης και που αργότερα η χριστιανική πίστη υιοθέτησε και συνέδεσε με το μήνυμα του Πάσχα και στην Ανάσταση του Κυρίου.
Το αυγό αποτελεί βασικό διακοσμητικό στοιχείο και για τα πασχαλινά συντριβάνια, που τα συναντά κανείς κυρίως στη νότια και νοτιοανατολική Γερμανία. Οι κάτοικοι των περιοχών αυτών διακοσμούν όλοι μαζί τα συντριβάνια με αυγά και λουλούδια εφευρίσκοντας διαρκώς νέα και πρωτότυπα σχέδια. Τα συντριβάνια αποτελούν τις ημέρες του Πάσχα προσφιλείς εκδρομικούς προορισμούς και σε ορισμένες περιοχές της Φραγκονίας προσελκύουν πλήθη τουριστών.
Στις βόρειες περιοχές της Γερμανίας απαντάται εξάλλου και το έθιμο της πασχαλινής φωτιάς ή του πασχαλινού τροχού. Στην περίπτωση αυτή βάζουν φωτιά σε έναν τροχό βελανιδιάς παραγεμισμένο με φρύγανα και άχυρο και τον αφήνουν να κατρακυλήσει σε μία παρακείμενη πλαγιά. Εάν φτάσει στο τέλος της πλαγιάς σε καλή κατάσταση, σημαίνει ότι η σοδειά θα είναι καλή.
Υπάρχουν ωστόσο και πασχαλινά έθιμα στη Γερμανία τα οποία χάνονται με τον καιρό, όπως είναι για παράδειγμα η νηστεία την περίοδο της Σαρακοστής. Σήμερα η περίπου 2 εκ Γερμανοί καθολικοί που νηστεύουν σε πολλές περιπτώσεις δεν απέχουν από τα ζωικά προϊόντα, κρέας, αυγά και γάλα. Απέχουν από γλυκίσματα, οινοπνευματώδη και καπνό.
Και όπως κάθε γιορτή έτσι και το Πάσχα χαρακτηρίζεται από τυπικά εδέσματα, όπως το πασχαλινό ψωμί, το ψάρι την Μεγάλη Παρασκευή ή το αρνί την ημέρα του Πάσχα (Osterlamm). Το πασχαλινό αρνί όμως δεν σουβλίζεται, αλλά ψήνεται τις περισσότερες φορές στο φούρνο. Ως γνωστόν οι Χριστιανοί υιοθέτησαν το έθιμο του αρνιού από τους Εβραίους που συμβολίζει και στις δύο θρησκείες τη θυσία. Οι Χριστιανοί πρόσθεσαν ωστόσο τον παραλληλισμό του αμνού με τον Χριστό, ο οποίος θυσιάζεται στα σταυρό για την σωτηρία των ανθρώπων.
Σημαντικό πρόβλημα στον εορτασμό του Πάσχα στη Γερμανία συνιστά η εμπορευματοποίηση της γιορτής θυμίζοντας πλέον τα Χριστούγεννα.
Copyright: Auswärtiges Amt, Deutsche Welle
